Rhombus Upside III

Het doel van het project 23-NL-TG-RhombusUPSIDEIIICOMP (Rhombus UPSIDE III) is het uitvoeren van studies en werkzaamheden om de infrastructuur te verbeteren en de capaciteit te vergroten in de uitgebreide TEN-T IWW-havens van Stein (WP 2, 3 en 4) en Maastricht (WP 5). Beide havens liggen

aan de Maas, een belangrijke grensoverschrijdende waterweg in zowel de TEN-T-kernnetwerkcorridor Noordzee-Middellandse Zee als de Nederlandse vrachtcorridors. Dit project zal bijdragen aan het verbeteren van de IWW-verbindingen tussen Nederland, België en Duitsland en aan het dichten van de huidige kloof in de kwaliteit van de infrastructuur – het gebrek aan voldoende en duurzame

infrastructuurfaciliteiten voor watergebonden overslag langs deze IWW’s.

Het Rhombus UPSIDE III-project maakt deel uit van het overkoepelende Rhombus-project, dat tot doel heeft

de modal shift van wegvervoer naar vervoer over water in het Rhombus-gebied te vergroten, vanwege het ruitvormige IWW-transportsysteem dat Rotterdam-Nijmegen-Venlo-Luik-Antwerpen met elkaar verbindt.

Dit project is de opvolger van het 21-NL-TG-RHOMBUS UPSIDE en 22-NL-TG-Rhombus UPSIDE II. Deze projecten zullen voorbereidende studies leveren voor werkzaamheden en aanbestedingen voor alle taken onder WP2 tot en met 5 van het Rhombus UPSIDE III-project.

Het Rhombus UPSIDE III-project omvat de volgende activiteiten:

WP1. Projectbeheer en communicatie en beheer van EU-subsidies;

WP2. Haven van Stein/Chemelot: aanleg van een multimodale corridor tussen de binnenhaven van Stein en het industriepark Chemelot;

WP3. Haven van Stein/Chemelot: bouw van een all-weather terminal en faciliteiten voor walstroomvoorziening (OPS);

WP4. Haven van Stein/Chemelot: Upgrade van de C3-terminal voor vloeibare bulkgoederen;

WP5. Haven van Maastricht/Beatrixhaven: Upgrade van de overslagkade voor droge bulkgoederen en

bouw van een containerterminal aan de Ankerkade.

Aan het einde van het project zullen de bouwwerkzaamheden in het kader van WP 2, 3, 4 en 5 zijn afgerond en zal de aangelegde infrastructuur in gebruik worden genomen en operationeel zijn.

Planmatig kader
Voor de planmatige aanpak is het “global project” ontwikkeld, dit betreft het Ruit-idee (in het Engels Rhombus is Ruit), hieronder weergegeven. Het Rhombus idee biedt de mogelijkheid om projecten in lange termijn ontwikkelingsperspectief te plaatsen en is door nationaal beleid gesteund (Topcorridors). Hierdoor kunnen de projecten ook beter gekoppeld worden aan de TEN-T corridor en krijgt het een Europees accent, wat van belang kan zijn in de CEF. Een ander voordeel van het Rhombus idee is dat ook minder kansrijke projecten door hun samenhang met eerdere projecten een hogere prioriteit krijgen.

Het idee van de Rhombus kan als volgt worden samengevat:

  • Modal shift van weg naar water die bijdraagt aan congestievermindering op de belangrijke Europese (achterland)verbindingen van het TEN-T-kernnetwerk.
  • Grensoverschrijdende benadering NL en B. Ook deel van NRW wordt aangehaakt doordat oostelijk bedieningsgebied van de Maas in NRW ligt.
  • Rhombus biedt kansen voor een robuuster transportsysteem
    • Door ruit-vorm is elke locatie tweezijdig te benaderen
    • Door gestuwde Maas en Albertkanaal kent de Ruit een stabiel waterniveau en is dus minder afhankelijk van lage waterstand
    • Bij 24/7-bediening is de Ruit altijd bereikbaar.
  • Beoogde projecten langs de Ruit dragen bij aan het opwaarderen van de vaarroute naar minimaal Vb (deel is zelfs VI) en rechtvaardigen eerdere EU-investeringen in deze Ruit (verhogen bruggen Albertkanaal)
  • Versterking van de duurzaamheid
    • Een volwaardige Ruit draagt substantieel bij aan modal shift;
    • Projecten langs de Maas dragen ook bij aan hoogwaterbescherming;
    • Beperkte afstanden van de Ruit in combinatie met ‘pendeldienst’-model biedt goede kansen voor het uitrollen van het concept met elektrische en/of H2-schepen
  • Ruit-model ondersteunt mainports én hinterlandhubs. Minder congestie in havens van Rotterdam en Antwerpen; meer lading voor de hinterlandhubs;
  • Integraal model van mind-, soft- en hardware (afvaltransport, Clean Energy Hubs, digitalisering (voorspellen ETA en wachttijden, managementsysteem sluizen en bruggen)
  • Rhombus zorgt voor link tussen Rhine-Alpine- en NorthSea-Med-corridor. Door beperkte afstand tussen Maas in Limburg en Rijn in NRW (50 km ) kan uitwisseling plaatsvinden tussen beiden corridors. Dit versterkt de resilience van beide EU-corridors (TEN-T).
  • Het idee is ook positief voor militair transport (inmiddels ook een van de opgaven van het TEN-T-netwerk) vanuit de zeehavens naar het Duitse achterland. De knooppunten spelen daarin een belangrijke rol.
  • Verdere ondersteuning van de economische ontwikkeling van de knooppunten langs de Ruit.

Overigens, het Rhombus idee is gedeeld met EC TEN-T corridor coördinatoren en met andere relevante partijen in Brussel tijdens de TEN-T fora eind november 2019, daar is contact gelegd met de Belgische overheden ten behoeve van projecten gesitueerd in België.