Rhombus Upside II
Het 22-NL-TG-Rhombus UPSIDE II-project omvat werkzaamheden en studies voor de modernisering en aanleg van binnenhaveninfrastructuur in drie uitgebreide TEN-T-havens langs de Maas. Dit project
zal een toename van de IWW-activiteiten in de havens van Stein (WP2), Roermond (WP3), Maastricht aan de Klipperweg (WP4) en Maastricht aan de Ankerkade (WP5) mogelijk maken. Het project zal de IWW-verbindingen tussen Nederland, België en Duitsland versterken en zo het huidige gebrek aan duurzame IWW-infrastructuur langs deze waterwegen aanpakken. Het Rhombus UPSIDE II-project maakt deel uit van het overkoepelende Rhombus-project, dat tot doel heeft de modal shift van weg naar water te vergroten in het Rhombus-gebied, zo genoemd vanwege het ruitvormige IWW-transportsysteem dat Rotterdam-Nijmegen-Venlo-Luik-Antwerpen met elkaar verbindt.
Rhombus UPSIDE II is een opvolger van het door het CEF gefinancierde project 21-NL-TG-RHOMBUS UPSIDE studies. De studies die in het kader van dat project zijn uitgevoerd, vormen de basis voor de verdere werkzaamheden die in het kader van dit project zullen worden uitgevoerd.
Rhombus UPSIDE II omvat de volgende activiteiten:
WP1. Coördinatie en beheer van EU-subsidies;
WP2. Stein: aanleg en verbetering van basisinfrastructuur aan het water voor de uitbreiding van de gashaven in de IWW-haven van Stein;
WP3. Roermond: aanleg en verbetering van dijken en kades, evenals een upgrade van de IWW-containerterminal in de IWW-haven van Roermond (Willem Alexanderhaven); WP4. Maastricht Klipperweg: aanleg en verbetering van basisinfrastructuur aan het water en openbare overslagfaciliteiten in de IWW-haven van Maastricht (Klipperweg);
WP5. Maastricht Ankerkade: studies ter voorbereiding van werkzaamheden (aanleg van basisinfrastructuur aan het water en openbare overslagfaciliteiten) in de IWW-haven van Maastricht (Ankerkade). Aan het einde van het project zullen de bouwwerkzaamheden in het kader van WP 2, 3 en 4 zijn afgerond, zal de aangelegde infrastructuur in gebruik zijn genomen en operationeel zijn, en zullen de in het kader van WP5 geplande studies zijn afgerond.

Planmatig kader
Voor de planmatige aanpak is het “global project” ontwikkeld, dit betreft het Ruit-idee (in het Engels Rhombus is Ruit), hieronder weergegeven. Het Rhombus idee biedt de mogelijkheid om projecten in lange termijn ontwikkelingsperspectief te plaatsen en is door nationaal beleid gesteund (Topcorridors). Hierdoor kunnen de projecten ook beter gekoppeld worden aan de TEN-T corridor en krijgt het een Europees accent, wat van belang kan zijn in de CEF. Een ander voordeel van het Rhombus idee is dat ook minder kansrijke projecten door hun samenhang met eerdere projecten een hogere prioriteit krijgen.

Het idee van de Rhombus kan als volgt worden samengevat:
- Modal shift van weg naar water die bijdraagt aan congestievermindering op de belangrijke Europese (achterland)verbindingen van het TEN-T-kernnetwerk.
- Grensoverschrijdende benadering NL en B. Ook deel van NRW wordt aangehaakt doordat oostelijk bedieningsgebied van de Maas in NRW ligt.
- Rhombus biedt kansen voor een robuuster transportsysteem
- Door ruit-vorm is elke locatie tweezijdig te benaderen
- Door gestuwde Maas en Albertkanaal kent de Ruit een stabiel waterniveau en is dus minder afhankelijk van lage waterstand
- Bij 24/7-bediening is de Ruit altijd bereikbaar.
- Beoogde projecten langs de Ruit dragen bij aan het opwaarderen van de vaarroute naar minimaal Vb (deel is zelfs VI) en rechtvaardigen eerdere EU-investeringen in deze Ruit (verhogen bruggen Albertkanaal)
- Versterking van de duurzaamheid
- Een volwaardige Ruit draagt substantieel bij aan modal shift;
- Projecten langs de Maas dragen ook bij aan hoogwaterbescherming;
- Beperkte afstanden van de Ruit in combinatie met ‘pendeldienst’-model biedt goede kansen voor het uitrollen van het concept met elektrische en/of H2-schepen
- Ruit-model ondersteunt mainports én hinterlandhubs. Minder congestie in havens van Rotterdam en Antwerpen; meer lading voor de hinterlandhubs;
- Integraal model van mind-, soft- en hardware (afvaltransport, Clean Energy Hubs, digitalisering (voorspellen ETA en wachttijden, managementsysteem sluizen en bruggen)
- Rhombus zorgt voor link tussen Rhine-Alpine- en NorthSea-Med-corridor. Door beperkte afstand tussen Maas in Limburg en Rijn in NRW (50 km ) kan uitwisseling plaatsvinden tussen beiden corridors. Dit versterkt de resilience van beide EU-corridors (TEN-T).
- Het idee is ook positief voor militair transport (inmiddels ook een van de opgaven van het TEN-T-netwerk) vanuit de zeehavens naar het Duitse achterland. De knooppunten spelen daarin een belangrijke rol.
- Verdere ondersteuning van de economische ontwikkeling van de knooppunten langs de Ruit.
Overigens, het Rhombus idee is gedeeld met EC TEN-T corridor coördinatoren en met andere relevante partijen in Brussel tijdens de TEN-T fora eind november 2019, daar is contact gelegd met de Belgische overheden ten behoeve van projecten gesitueerd in België.




